Đi quá lối ra trên cao tốc là tình huống không hiếm gặp, nhưng nếu xử lý sai bằng cách lùi xe hay quay đầu, tài xế có thể đối mặt với mức phạt tới 40 triệu đồng và nguy cơ gây tai nạn nghiêm trọng.
Tại Việt Nam, không hiếm gặp những trường hợp tài xế điều khiển phương tiện đi lùi hoặc chạy ngược chiều trên đường cao tốc nhằm quay lại lối ra sau khi đã vô tình đi quá điểm cần rẽ.
Dù đã được cảnh báo nhiều lần về mức độ nguy hiểm và bị xử phạt nghiêm khắc, hành vi này vẫn diễn ra, chủ yếu xuất phát từ sự thiếu hiểu biết lộ trình hoặc tâm lý ngại đi vòng xa khi đã lỡ đi quá lối ra.

Cao tốc là loại hình đường giao thông có đặc thù riêng, được thiết kế để phương tiện di chuyển với tốc độ cao, thường từ 90 đến 120 km/giờ.
Trong điều kiện đó, bất kỳ hành động thiếu kiểm soát nào của một phương tiện - đặc biệt là hành vi lùi xe hoặc quay đầu đi ngược chiều - đều có thể tạo ra hậu quả nghiêm trọng, thậm chí gây tai nạn thảm khốc.
Thực tế cho thấy, không ít vụ va chạm trên cao tốc từng xảy ra chỉ vì một tài xế bất ngờ dừng lại hoặc lùi xe sai quy định, khiến các phương tiện phía sau không kịp xử lý.

Để hạn chế tình trạng này, Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã nâng mức xử phạt đối với hành vi lùi xe, quay đầu hoặc đi ngược chiều trên cao tốc.
Cụ thể, theo điểm đ, khoản 11, điều 6, người vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 30 đến 40 triệu đồng. Bên cạnh đó, theo điểm d, khoản 16, điều 6 cùng Nghị định, người điều khiển còn bị trừ tới 10 điểm trên giấy phép lái xe.
Trước đây, mức phạt cho hành vi này chỉ dao động từ 16 - 18 triệu đồng theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Việc tăng gấp đôi mức xử phạt thể hiện quyết tâm của cơ quan chức năng trong việc siết chặt an toàn giao thông trên các tuyến cao tốc, đồng thời nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của người tham gia giao thông.

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến tài xế phạm lỗi là do đi quá lối ra nhưng không biết cách xử lý hợp lý. Theo các chuyên gia an toàn giao thông, khi gặp tình huống này, điều quan trọng nhất là giữ bình tĩnh, không hoảng loạn và tuyệt đối không quay đầu hay lùi xe.
Cách xử lý đúng là bật xi-nhan phải, chuyển dần vào làn dừng khẩn cấp và dừng xe ở vị trí an toàn. Sau đó, tài xế nên bật đèn cảnh báo nguy hiểm để các phương tiện khác dễ dàng nhận biết.
Tiếp theo, người điều khiển nên tra cứu lại lộ trình trên thiết bị định vị hoặc quan sát bảng chỉ dẫn để xác định lối ra tiếp theo. Khi đã ra khỏi cao tốc, tài xế có thể quay đầu hợp pháp và an toàn theo biển báo để quay lại hành trình ban đầu.
Trên thực tế, khoảng cách giữa các điểm ra trên cao tốc thường không quá xa, chỉ từ vài đến hơn 10 km tùy tuyến. Vì vậy, việc đi quá lối ra không ảnh hưởng nghiêm trọng đến hành trình nếu tài xế xử lý đúng cách.