Tiêu chí Quả Bóng Vàng 2013 và 2025 vô tình chống lại Ronaldo?

12 năm trôi qua nhưng chưa bao giờ, Franck Ribery nguôi ngoai việc bị “mất” Quả Bóng Vàng 2013. Trước phát biểu đầy khí thế mới đây của siêu sao Cristiano Ronaldo, Ribery không thể ngồi yên. Cùng với đó, người ta cũng thắc mắc liệu tiêu chí bình chọn Quả Bóng Vàng 2013 và 2025 có điều gì khác biệt để Yamal hay Dembele dựa vào đó tham chiếu?

Quả Bóng Vàng 2013 bình chọn theo tiêu chí gì?

Trong họp báo trước trận chung kết Nations League 2024/25 giữa Bồ Đào Nha vs Tây Ban Nha, khi được hỏi về dự đoán chủ nhân Quả Bóng Vàng 2025, Ronaldo nói rằng cầu thủ đó phải vô địch hoặc đóng góp lớn ở Champions League. Anh liệt kê những ứng viên như Lamine Yamal, Ousmane Dembele, Kylian Mbappe hay Vitinha. Vài tiếng sau phát biểu của Ronaldo, Ribery đăng trên tài khoản Instagram cá nhân: “Vậy bạn PHẢI vô địch Champions League mới đoạt Bóng Vàng sao?“, kèm ba biểu tượng cảm xúc cười ra nước mắt.

Phát biểu đó của Ribery ám chỉ cuộc đua tới Quả Bóng Vàng FIFA 2013, khi Ronaldo thắng giải còn anh chỉ nhận được Bóng Đồng. Kể từ đó, cựu tiền đạo cánh Pháp đã nhiều lần lên tiếng nói rằng anh mới xứng đáng giành giải cao nhất. Bởi trong mùa giải 2012/13, anh cùng Bayern Munich đoạt cú ăn ba, trong đó có Champions League kèm theo vô số giải thưởng cá nhân danh giá khác…

Chúng ta cần làm rõ 1 vấn đề là cái tên gọi Quả Bóng Vàng châu Âu và Quả Bóng Vàng FIFA. Giai đoạn từ năm 2010-2015, Quả Bóng Vàng là giải thưởng kết hợp giữa FIFA và tạp chí France Football. Những người bình chọn gồm nhà báo, HLV trưởng và thủ quân đội tuyển thuộc các liên đoàn thành viên FIFA. Tiêu chí bình chọn Quả Bóng Vàng FIFA có vài tiêu chí sau:

• Thành tích cá nhân và tập thể trong năm
• Mức độ ảnh hưởng trong các trận đấu lớn.
• Số bàn thắng, kiến tạo, các chỉ số chuyên môn nổi bật.
• Thành tích cùng CLB và ĐTQG trong các giải đấu quan trọng (Champions League, các giải VĐQG, các giải quốc tế như Euro, World Cup, Confederations Cup…).
• Tầm ảnh hưởng và sự nổi bật về chuyên môn so với các đồng nghiệp.
• Tinh thần fair-play và tư cách đạo đức
• Cách hành xử trên sân cỏ và ngoài sân.
• Đóng góp tích cực cho hình ảnh bóng đá.

Kết quả, Ribery giành được số phiếu cao nhất từ các nhà báo, nhưng HLV và cầu thủ đánh giá cao Ronaldo và Messi hơn. Cụ thể, Ronaldo nhận 27,99% tổng số phiếu, cao hơn Messi 24,72% và Ribery 23,36%.

Mùa giải 2012/13, Ribery là Cầu thủ hay nhất Bundesliga, nơi anh ghi 10 bàn và kiến tạo 15 bàn khác trong 27 trận. Tại Champions League, anh chỉ ghi một bàn, kiến tạo năm lần trong 12 trận. Cả mùa giải khi đó, Ribery ghi 11 bàn, kiến tạo 23 lần trong 43 trận. Dù vậy, thông số bàn thắng và kiến tạo không lột tả hết tầm quan trọng của anh bởi chỉ cần Ribery xuất hiện trên sân vào thời điểm đó, Bayern có thêm điểm tựa để chiến thắng, dù đối thủ có là ai đi chăng nữa.

Cùng kỳ, Real Madrid về nhì La Liga, Cup Nhà vua, dừng bước ở bán kết Champions League. Nhưng Ronaldo gây ấn tượng khi ghi 34 bàn, kiến tạo 11 lần trong 34 trận La Liga. Ở Champions League, siêu sao Bồ Đào Nha đoạt giải Vua phá lưới với 12 bàn. Trên mọi đấu trường, CR7 ghi 55 bàn, kiến tạo 13 lần trong 55 trận.

Messi thế nào?Barca vô địch La Liga, bị loại ở bán kết Champions League lẫn Cup Nhà vua. Messi ghi tới 46 bàn ở La Liga, kiến tạo 13 lần, trong 32 trận. Siêu sao Argentina giành Giày Vàng châu Âu.

Xét hạng mục, Ribery hơn đứt Messi và Ronaldo ở khoản 1, bằng về khoản 2 nhưng kém rất xa ở khoản 3. Đến khoản 4, Ribery không thể bằng Ronaldo, xét theo yếu tố người bỏ phiếu lúc đó. Đây được xem là điểm mấu chốt thứ nhất, giải thích vì sao Ribery không giành Quả Bóng Vàng FIFA 2013, đương nhiên không có lỗi của anh. Thời điểm đó, FIFA khiến tất cả ngạc nhiên khi đưa ra quyết định dời hạn bỏ phiếu Quả Bóng Vàng đến sau khi kết thúc lượt play-off vòng loại World Cup. Quyết định trên được xem là để vận động thêm phiếu bầu cho Ronaldo, người ghi đến 4 bàn thắng vào lưới Thụy Điển, qua đó giúp Bồ Đào Nha giành vé đến Brazil.

Điểm mấu chốt thứ 2, Ribery lùm xùm chuyện tình ái – đây là hạng mục về tư cách đạo đức hình ảnh bóng đá. Sẽ có nhiều người nhận định rằng, tôi không thể bỏ phiếu cho 1 cầu thủ đi mua dâm. Dù sau này chính gái mua dâm thừa nhận đã “gài Ribery và Benzema nhưng đó là chuyện của năm 2014. Còn vào thời điểm xảy ra vụ việc trên, hình ảnh của Ribery đã bị xấu đi khá nhiều dù chuyên môn cực đỉnh. 

Quả bóng Vàng 2025 có những điểm đổi mới

Hệ thống bình chọn vẫn giữ nguyên với 100 nhà báo đến từ 100 quốc gia đứng đầu bảng xếp hạng FIFA. Mỗi nhà báo sẽ chọn ra 10 cầu thủ, với thang điểm giảm dần. Người có tổng điểm cao nhất sẽ giành chiến thắng.

Vậy tiêu chí bình chọn mới cho Quả bóng vàng 2025

• Tiêu chí ưu tiên hàng đầu: thành tích cá nhân và khả năng quyết định trận đấu.
• Tiêu chí thứ hai: thành tích tập thể và các danh hiệu.
• Tiêu chí cuối cùng: đẳng cấp thi đấu (thi đấu ở cấp độ càng cao càng có lợi) và tinh thần thể thao.
• Tiêu chí đánh giá toàn bộ sự nghiệp của cầu thủ sẽ không còn được tính.

France Football đưa ra thay đổi này nhằm tránh lặp lại trường hợp của Vinicius vào năm ngoái. Cầu thủ người Brazil đã không đoạt được Quả bóng vàng vì bị đánh giá thấp ở tiêu chí tinh thần thể thao, khiến Real Madrid bức xúc và tẩy chay lễ trao giải. Năm nay, các tiêu chí đã được ban tổ chức công khai rõ ràng từ đầu.

Những tiêu chí mới của “Quả bóng vàng 2025” có thể tạo ra cục diện hoàn toàn khác. Lamine Yamal, cầu thủ trẻ được nhiều người kỳ vọng, có thể gặp bất lợi lớn nếu chỉ xét theo các con số. Tài năng trẻ người Tây Ban Nha có 18 bàn và 25 kiến tạo cho Barca trong mùa giải này. Con số này thấp hơn rõ rệt so với đồng đội như Raphinha (34 bàn, 25 kiến tạo) hay Ousmane Dembélé của PSG (33 bàn, 15 kiến tạo).

Ngoài ra, Lamine Yamal cũng thua thiệt về thành tích tập thể.Barcelona chỉ giành được 3 danh hiệu quốc nội là, Siêu cúp Tây Ban Nha, La Liga và Cúp Nhà Vua Tây Ban Nha. Trong khi đó, Ousmane Dembélé cũng làm được điều tương tự khi cùng PSG thống trị giải quốc nội với cúp Quốc gia Pháp, Ligue 1 và đặc biệt là lần đầu vô địch Champions League. Trận PSG đại thắng Inter 5-0, Dembele chơi tuyệt hay dù không ghi bàn nhưng để lại ấu ấn đậm nét bằng cú đúp kiến tạo.

Nếu xét theo tiêu chí của Ronaldo, Dembele nên giành Quả Bóng Vàng 2025. Nhưng hãy lưu ý, phía trước Yamal là chung kết Nations League và nếu Tây Ban Nha vô địch giải đấu này, anh cũng sẽ có thêm 1 “điểm cộng” còn Dembele kém may mắn hơn chút do Pháp đá tranh hạng Ba. Tuy nhiên, thứ Dembele vẫn còn 1 đấu trường khác để tăng thêm điểm số là FIFA Club World Cup 2025 – giải đấu mà Barca của Dembele phải làm khán giả.

Và chúng ta cũng đừng quên mất 1 việc, đó là lá phiếu. Không phải ai cũng có thể bình chọn khách quan mà nó đến từ “cuộc chiến cảm xúc”. Đôi lúc vị trí số 1-2-3 trong lá phiếu đó, lại đến từ 1 người yêu mến Yamal và ngược lại.